اما حکم ده‌یک در شریعت موسی است که شکل کامل خود را می‌گیرد. اکنون به ذکر آیات مربوطه می‌پردازیم. در لاویان ۲۷:۳۰-۳۲ چنین می‌فرماید: «و تمامی ده‌یک زمین، چه از تخم زمین، چه از میوۀ درخت، از آن خداوند است و برای خداوند مقدس می‌باشد… و تمامی ده‌یک گاو و گوسفند، یعنی هر چه زیر عصا بگذرد، دهم آن برای خداوند مقدس خواهد بود.». در این آیات گفته نشده که این میوه‌ها و گاوان و گوسفندها به چه کسی باید داده شود. این موضوع در کتاب اعداد روشن می‌شود.
در اعداد ۱۸:۲۱، ۲۴، ۲۶-۲۸ چنین می‌خوانیم: «و به بنی‌لاوی اینک تمامی عُشر (یعنی ده‌یک) اسرائیل را برای ملکیت دادم به‌عوض خدمتی که می‌کنند، یعنی خدمت خیمۀ اجتماع… زیرا که عشر بنی اسرائیل را که آن را نزد خداوند برای هدیۀ افراشتنی بگذرانند، به لاویان به‌جهت ملک بخشیدم…». طبق این آیات، ده‌یک بنی اسرائیل می‌بایست برای خدمتی که کاهنان و لاویان در خیمۀ اجتماع انجام می‌دادند، به ایشان داده شود. نباید از نظر دور داشت که همۀ لاویان و کاهنان در مجاورت خیمۀ اجتماع (و بعداً معبد اورشلیم) سکونت نداشتند، بلکه در شهرهای مختلف اسرائیل پراکنده بودند. ایشان در دوره‌های متناوب برای خدمت به خیمه می‌آمدند. فقط در این صورت بود که ده‌یک‌ها به ایشان تعلق می‌گرفت.
اما توضیحات کتاب تثنیه موضوع را روشن‌تر می‌سازد. می‌فرماید: «عشر تمامی محصولات مزرعۀ خود را که سال به سال از زمین بر آید، البته بده. و به حضور یهوه خدایت در مکانی که بر گزیند تا نام خود را در آنجا ساکن سازد، عشر غله و شیره و روغن خود را و نخست‌زادگان رمه و گله خویش را بخور تا بیاموزی که از یهوه خدایت همۀ اوقات بترسی. و اگر را از برایت دور باشد که آن را نمی‌توانی برد، و آن مکانی که یهوه خدایت خواهد بر گزید… از تو دور باشد، پس آن را به نقره بفروش و نقره را به‌دست خود گرفته، به مکانی که یهوه خدایت بر گزیند برو و نقره را برای هر چه دلت می‌خواهد از گاو و گوسفند و شراب و مسکرات و هر چه دلت از تو بطلبد بده و در آنجا به‌حضور یهوه خدایت بخور و خودت با خاندانت شادی نما. و لاوی‌ای را که اندرون دروازه‌هایت باشد، ترک منما چونکه او را با تو حصه و نصیبی نیست. و در آخر هر سه سال، تمام عشر محصول خود را در همان سال بیرون آورده، در اندرون دروازه‌هایت ذخیره نما، و لاوی چونکه با تو حصه و نصیبی ندارد، و غریب و یتیم و بیوه‌زنی که درون دروازه‌هایت باشند، بیایند و بخورند و سیر شوند تا یهوه خدایت تو را در همۀ اعمال دستت که می‌کنی برکت دهد.» (تثنیه ۱۴:۲۲-۲۹).
مندرجات تثنیه هم جالب است و هم عجیب. طبق کتاب‌های لاویان و اعداد، تصور می‌شد که تمام این ده‌یک‌ها باید فقط به کاهنان و لاویان داده شود. ولی در اینجا توضیحی اضافی می‌بینیم. این طور به‌نظر می‌رسد که شخص باید ده‌یک خود را طی یک ضیافت، در مکان مرکزی عبادت، یا در دروازۀ شهر خود، همراه با خانوادۀ خود بخورد و شادی کند، اما در ضمن لاوی را که زمینی به ارث نبرده فراموش نکند، و همچنین غریب و فقیر و یتیم و بیوه‌زن را که جزو طبقات محروم اجتماعی بودند. طبق این آیات، تمامی ده‌یک به‌دست لاویان و کاهنان نمی‌رسید.
آرمان رشدی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر